Wat is een Asana?

In de Hatha Yoga wordt er een onderscheid gemaakt tussen losmaakoefeningen en traditionele houdingen. De losmaak oefeningen worden vooral gebruikt als voorbereiding van de traditionele houdingen. Bovendien zijn losmaak oefeningen ideaal als alternatief wanneer een traditionele houding te moeilijk of te zwaar is. De traditionele houdingen worden “Asana’s” genoemd.

In het Sankriet schrijf je het zo आसन de letterlijke vertaling is houding of zitten

Omdat de hedendaagse yogascholen meer verwesterd zijn en er meer nadruk wordt gelegd op de lichamelijke kant van yoga (houding en beweging) is de betekenis van Asana zoals we het nu gebruiken anders dan ze het vroeger ervaarde. Traditioneel is elke lichaamshouding een meditatieve manier om te verinnerlijken.

Het woord Asana kan worden gebruikt om in grote lijnen te verwijzen naar het fysieke en energetische effect van yogahoudingen. Meestal wordt Asana alleen maar gebruikt om een ​​enkele pose of positie te beschrijven.

In de yogales hoor je steeds het woord Asana achter de naam van de positie (achtervoegsel). het Sanskrietwoord voor de lotushouding is bijvoorbeeld Padmasana, en de halve maanhouding wordt Ardha Candrasana genoemd.

De oefeningen in de yogales worden opgebouwd uit een reeks van oefeningen die op elkaar zijn afgestemd en vloeiend in elkaar doorlopen, zoals de schakels van een ketting. Een bekende oefenserie is bijvoorbeeld de Surya Namaskar, (zonnegroet) die is samengesteld uit twaalf verschillende Asana’s. De krijgerserie is een reeks staande houdingen.

Oorsprong van Asana’s
Yoga is ontwikkeld door de Indus-Sarasvati-beschaving die bijna 5000 jaar geleden in Noord-India bestond.

Bron: https://www.eltonyoga.com/blog/yoga-history-and-philosophy-2-indus-saraswati-civilisation

Hun heilige teksten, gezamenlijk bekend als de Rig Veda, bevatten rituele houdingen/bewegingen en mantra's die door Vedische priesters werden gebruikt om te mediteren.

Omdat Asana in het Sanskriet 'houding of zitten' betekent, denken experts dat de eerste yoga-Asana’s eenvoudige zithoudingen waren die gedurende lange tijd werden uitgevoerd om beter te kunnen mediteren.

Terwijl yoga zich ontwikkelde en werd beïnvloed door andere culturen, evolueerden verschillende Asana’s om yogabeoefenaars in staat te stellen zichzelf fysiek en spiritueel uit te dagen. Zo heeft de medische praktijk, de tantra, de danskunst en de vechtkunst invloed gehad op de ontwikkeling van traditionele yogahoudingen.

Traditioneel werden Asana’s gebruikt om de stroom van subtiele energieën (India = Prana, China = Qi, Japan = Ki) in het lichaam, te vergroten en het balans te herstellen tussen de verschillende energetische lagen van waaruit de mens is opgebouwd. Deze lagen worden ook wel Kosha’s genoemd en worden voorgesteld als sluiers die over elkaar heen liggen.

Oorsprong van de namen van Asana’s
De namen van veel van de klassieke Asana’s zijn afgeleid van hindoegoden en religieuze figuren, mythologische figuren die in oude Indiase geschriften staan of dieren die in de regio voorkomen.

Een enkele pose wordt vaak met verschillende namen genoemd - dit komt omdat Sanskriet niet met dezelfde alfabettekens wordt geschreven als Engels, dus er zijn verschillende spellingsopties.

Verschillende stromingen binnen de Yoga hebben ook vaak hun eigen naamvariaties voor verschillende Asana’s.

Het is je misschien opgevallen dat er verschillende uitleg en betekenis gegeven wordt aan het woord “Asana”. In de oude Indiase traditie werd er anders mee omgegaan dan in de hedendaagse Westerse Yogaschool.

Laozi

Laozi is een naam die je krijgt door sociaal respect.

Lao - – oud
Zi -
- meester

Er wordt aangenomen dat Laozi een bewaarder van de archieven voor het koninklijk hof was tijdens de Zhou periode (waarschijnlijk tussen de 6e of 4e eeuw voor Christus). De legende zegt dat hij nooit een school heeft had maar toch veel studenten en discipelen aantrok die werd geïnspireerd zijn door zijn leringen.

Dàodéjīng / Tao Te Ching
- Dào
- dé
- jīng

Het is een van de belangrijkste geschriften van het Daoïsme, dat naast het confucianisme en boeddhisme een van de grote drie Chinese filosofieën is. Het boek stamt uit de 6e eeuw voor Chr.
De teksten zijn eerst mondeling overgeleverd en rond 300 voor Christus opgeschreven. Alhoewel het niet duidelijk is of het werk afkomstig is van één of meerdere auteurs wordt Laozi meestal gezien als de schrijver. De
Dàodéjīng is een bundel van 81 korte teksten. Het behandelt allerlei zaken van het leven zoals mystieke, ontologische en ethische aspecten.

Dao -
Vaak wordt dit vertaald als “de weg”. Eigenlijk is de betekenis veel ruimer. Het betekent ook zoiets als onbenoembare bron, het eerste beginsel. Als je de Dao volgt dan ga je niet tegen (je eigen) natuur in.

Wúwéi - 無爲
Doen door niet te doen. Veelal werkt niets doen beter dan ingrijpen. Als je krabt wordt je jeuk alleen maar erger. Als je in een vlek wrijft dan wordt deze alleen maar groter. Los laten van zinloos verzet en erop vertrouwen dat alles zichzelf reguleert.

Laozi beschrijft twee manieren van Dao, de manier van mensen en de manier van aard. Wanneer beide werelden harmoniseren noemen we het Zirans (zìrán), omdat, op het einde, en het begin, het is dezelfde bron. De manier van Dao voor mensen wordt genoemd Wuwei 無爲(wúwéi). Alles tegen onze natuur is tegen de Dao.

Een toeschouwer zijn
Laozi benadert altijd vanuit het perspectief van een toeschouwer. De wereld beschouwen als jouw spiegelbeeld of als verlengstuk van je zintuigen. De mens als (onder)deel van de natuur. Veel mensen raken uit balans omdat ze tegen hun eigen natuur ingaan. Hele groepen gaan tegen de natuurlijke staat van zichzelf en van de aarde in. Als je nooit hoefde te oogsten om aan eten te komen weet je niet hoe de boeren werken en daarom weet je niet hoe je het voedsel moet waarderen.

Wees de zwakste om de sterkste te zijn
Water beweegt mee en neemt de vorm aan waarin het komt. Zelfs het scherpste object krijgt het niet stuk. Je kunt het niet samen drukken.

Water zal blijven lopen en zal niet worden geschaad door zelfs de scherpste objecten, niemand kan het stoppen want het zoekt altijd weer naar andere manieren om verder te bewegen. Het spoelt het verleden weg en zoekt naar nieuwe wegen om zijn weg te vervolgen.

Bodhidharma 達摩
Er zijn allerlei geromantiseerde verhalen van belangrijke personen en heiligen die in het verleden hebben geleefd. Zo zijn er ook allemaal verhalen over Bodhidharma (Indiase naam) of Daruma Daishi (Japanse naam) of Ta Mo (Chinese naam). Het was een Indiase en Boeddhistische leermeester (5e-6e eeuw na Chr). Hij nam allerlei kennis en technieken van India mee naar China. Twee belangrijke klassieke teksten over oefeningen zijn de Yì Jīn Jīng en de Xǐ Suǐ Jīng.

Yì Jīn Jīng
– Yì – verandering, transformeren, omvormen
– Jīn – pezen
– Jīng – klassiek werk

SJīng
= reinigen,wassen
髓 - S
uǐ = merg     (Gu Sui = beenmerg) (Nao Sui = hersenmerg)
Jīng = klassiek werk

Shaolin monniken
Volgens een legende zou de Indiase kennis en technieken over de Yì Jīn Jīng en de Xǐ Suǐ Jīng door Bodhidharma naar het Shaolin-klooster gebracht zijn. Jaren nadat hij overleden was hebben ze teksten over deze technieken gevonden in zijn graf (of in de muren van de tempel) jaren nadat hij was vertrokken (of stierf).

Gehecht aan vermogens
De Shaolin monniken zijn aan de slag gegaan met de oefeningen die ze vonden in het document. Helaas miste ze door twee belangrijke redenen de essentie. In de eerste plaats werden ze egoistisch omdat ze erg gehecht raakten aan de vermogens die ze er door kregen. Ten tweede waren ze niet goed in staat om de Indiase taal waarin het geschreven was te ontcijferen. Spiritueel op een hoger level komen raakte op de achtergrond. De Shaolin-monniken hebben enige bekendheid verworven door hun vechtvaardigheden. Dit manuscript heeft daar een rol in gespeeld.

Pramati
Bodhidharma kwam oorspronkelijk uit India. Hierdoor waren beide documenten volgens de mythologie geschreven in een Indiase taal. Daarom werd het document niet goed begrepen door de monniken van de tempel. Volgens een van de oude verhalen besloot een monnik dat de tekst meer waardevolle kennis moest bevatten dan alleen maar vechttechnieken. Hij ging op bedevaart met een kopie van de tekst om iemand te vinden die de diepere betekenis van de tekst voor hem kon vertalen. Hij ontmoette uiteindelijk in de provincie Szechwan een Indiase priester met als naam Pramati. Deze bestudeerde de tekst en legde uit dat de inhoud van de tekst buitengewoon complex was en zijn vermogen om het volledig te vertalen te boven ging. Hij leverde niettemin toch een gedeeltelijke vertaling. De monnik deed de oefeningen van de vertaling en ontdekte binnen een jaar oefenen dat zijn lichaam stevig en sterk was geworden.


Dit betekent veranderen. Daarmee wordt het omvormen van het lichaam bedoeld. Omvormen om het lichaam functioneler te maken op de drie terreinen van de oefeningen.
(Niet verwarren met Yì wat intentie of gerichte aandacht betekent)

  1. Gevechtskunst – betere technieken, minder kwetsbaar
  2. Gezondheid – vitaler, steviger, minder blessures, veroudering tegen gaan
  3. Spiritueel - innerlijke groei, helder bewustzijn, evenwichtig

Jīn – pezen
Voor het gemak wordt Jīn vertaald als pezen. Maar eigenlijk klopt dit niet helemaal. Het gaat over al het bindweefsel inclusief vliezen, kraakbeen etc. Dat wat elastisch is en de boel met elkaar verbindt. Als je een sinaasappel doorsnijdt en uitperst zie je allemaal vliesverbindingen in de sinaasappel. Wij hangen van binnen ook met vliezen aan elkaar vast. Rondom een bot, spier, pees, zenuwdraadje, bloedvat, lymfevat, een orgaan etc. Alles is ingewikkeld met vliezen die in elkaar doorlopen. Zo is er een web van losmazig bindweefsel in ons. In de vliezen zijn bindweefselstrengen, een netwerk van elastinevezels en collageenvezels. Het hele weefsel is zacht en beweeglijk.

Hout – Mù
In de 5 elementenleer horen de pezen (lees bindweefsel) bij element hout. Het is de fase die energie opbouwt voordat deze aan zijn hoogtepunt komt (vuur). Denk aan de lente en de kindertijd. Dit hoort allemaal bij het hout element. Je kunt het hout element van de pezen vergelijken met bamboe. Niet een dood stukje hout wat je in het tuincentrum koopt maar bamboe zoals je die vindt in de subtropische gebieden van Azië. Het is sterk en flexibel tegelijk. Je kunt bamboe alle kanten opbuigen en het zal elastisch meegeven zonder te breken. Het gaat over het gedeelte wat tussen de knokkels van de bamboestok zit. Vergelijk maar met het lichaam, tussen de harde structuren in.

Huang
In je lichaam zijn harde harde en zachte structuren. De Huang vult de lege ruimtes tussen de structuren in. Het zwembadje waar de stevige structuren in ligt. De Huang is het losmazig bindweefsel samen met het watervolume en opvulweefsel wat voor elasticiteit zorgt. De botten met de zachtere structuren die er aan vast zitten maken daar een onderdeel van uit. De vliezen rondom vastere structuren maken er een onderdeel van uit. Tussen alle grote dikke spierkabels is Huang aanwezig. De Huang is een verzamelplaats en uitwisselingsplaats van Qi. In de traditionele Chinese Geneeskunde zou je kunnen zeggen dat het een onderdeel van de driewarmer is.

Transformatie
Qi transformeert de Huang. De Huang transformeert de pezen (lees bindweefsel). De zachte (meer met water gevulde) en de iets hardere structuren die iets droger zijn. Dus als je “pees” leest neem dit dan niet te letterlijk. Tussen bijv. de spierkabels zit Huang. Hierin zit Yin Qi (voeden, bevochtigen, tot rust brengen) en Yang Qi (bewegen, verwarmen, beschermen). In de Huang vind je ook YuanQi. Dit is het opstartvonkje waardoor een proces begint. Huang zorgt voor elasticiteit dus meegeven terwijl spieren juist samen trekken. Als er ergens een collaps is dan is de Huang niet gevuld. Huang = bindweefsel + watervulling = verbinding met de rest. In het water zijn de communicatiestofjes van de microcirculatie. Daarom heeft het effect op allerlei delen in het lichaam. Hoe meer Huang je opbouwt hoe meer Qi je creëert.

Het openen van de kanalen
Huang is een belangrijk onderdeel van de Qi dynamica. De uitwisseling tussen de harde en de zachte weefselstructuren. Als je de Huang opbouwt ben je het lichaam aan het vullen met volume. Dit zorgt voor het openen omdat de ruimtes worden gevuld. Het lijkt wel of je opgeblazen wordt met een zachte uitzetting. Het gebied tussen bot en vlees is een stukje Huang wat je open trekt. Van Yang naar Yin zou je het proces kunnen vergelijken met een buis. Aan de ene kant is de buis hol, open. Aan de andere kant een ingedikte dichtheid en hardheid. Huang is aan de ene kant van de buis. Bot is aan de andere kant van de buis. De spieren zitten er tussenin. Huang beweegt door alle weefsellagen heen. Als Qi vrij komt en de kanalen binnen stroomt reageren de organen hier op. De gezondheid van lichaam en geest is afhankelijk van de Qi dynamica.

Bot omhoog + vlees omlaag
Mee geven met de zwaarte kracht, spieren laten hangen zorgt voor het loslaten van de samentrekking. Je vlees aan de botten laten hangen trekt de structuren tussen bot en vlees open zodat ze zich goed kunnen vullen met Huang. Als de botten juist op elkaar klikken (legoblokjes structuur) dan zorg je ervoor dat ze niet in elkaar gedrukt worden. Gesloten gewrichten blokkeren de Qi stroom. Bot omlaag = stagnatie. Zinken laat opdrijven. Gebruik geen spierkracht maar Qi.

Fysiek volgt de intentie. Aandacht stuurt de Qi. Mindset. Gevuld.

Opbouwen + bewegen van Qi

  1. Spieren opbouwen in jeugd en middelbare leeftijd daarna afbouwen. Tijdelijk. Leeftijd afhankelijk.
  2. Pezen betere kwaliteit opbouwen. Qi stagnatie als er overontwikkeling is.
  3. Huang = vloeistof beweging is zacht en gevuld. Geen spierkracht maar Qi.

Yoga, Qigong en Taijiquan is niet alleen maar fysiek zoals gymnastiekoefeningen denk aan fitness of earobics. Het eerste verschil is dat je oefent met je lichaam en je geest. Het tweede verschil is dat er een filosofische wijsheid onder zit. Het derde verschil is dat het een energetica heeft. Het richt zich op de stroom van energie (Qi, Ki, Prana) in onze lichaam/geest dynamica.

Als de Qi stroom wordt belemmerd komt er op een bepaalde plek teveel of te weinig energie. Te slappe (te Yin) of te gespannen (te yang) spieren. Verkeerde uitlijning van de botten/gewrichten (legoblokjesstructuur). Een slechte gewichtsverdeling. Allerlei verwijzingen naar een lichaam die uit evenwicht is. Hierdoor is het lastig om te aarden en verbinding met je onderbuik te hebben. Als de energie hoog blokkeert ontstaat er een oppervlakkige ademhaling met alle nadelige gevolgen die dat met zich mee neemt.

Geblokkeerde Qi in de meridianen beïnvloedt nadelig de organen. Dit geeft weer problemen in de fysiologische processen in het lichaam bijvoorbeeld een ontregelde stofwisseling.

Qigong, Yoga en Taijiquan oefeningen stimuleren de Qistroom door de kanalen. Daarom wordt er ook wel gezegd dat door de oefeningen de kanalen wordt uitgebaggerd. Vergelijk dit maar met een rivier waar slibafzettingen zich na verloop van tijd zich ophopen en hierdoor de vrije stroom van het water wordt belemmerd.

De wervelkolom als leverancier van Yang (Dumo = zee van Yang) wordt naar alle kanten bewogen. Voorover, achterover, zijwaarts, roteren. Dat wat aan de wervelkolom vast zit beweegt mee zo ook alle vliesverbindingen welke een belangrijke rol spelen in de communicatie van het lichaam.

Veel oefeningen werken in op de fascia. Dit is het bindweefsel dat een vlies vormt tussen of rond spieren, spiergroepen, botten, gewrichten en lichaamsholtes. Dit is het weefsel wat de verschillende structuren in het lichaam samenbindt. Het werkt samen om spierkracht en botondersteuning en structuur in je lichaam voort te brengen.

Belast strekken = door het samentrekken van de ene spier wordt de spier die het omgekeerde doet (antagonist) uitgerekt. De spier die samentrekt trekt de andere spier in lengte.

Losgelaten rekken = meegeven door bijvoorbeeld je gewicht op weerstand de laten drijven. De zwaartekracht doet het werk. Dit doet veel meer met de fascia. Het lichaam blijft open en wordt niet vastgezet. Dit doe je bijvoorbeeld bij Yoga.

Dynamisch rekken = Een dynamische afwisseling tussen aanspannen en loslaten door een doorgaande beweging. Er zijn veel wringachtige draaibewegingen waardoor er druk wordt opgebouwd en weer wordt losgelaten. Dit doen wij vooral in de Dao Yin en in de Flow Yoga.

De bewegingen van Yì Jīn Jīng

1                    韦驮献杵第一势- wéi tuó xiàn chǔ dì yī shì

Wei Tuo biedt de vijzel aan: eerste positie

2                    韦驮献杵第二势 - wéi tuó xiàn chǔ dì èr shì
Wei Tuo biedt de vijzel aan: tweede positie

3                    韦驮献杵第三势 - wéi tuó xiàn chǔ dì sān shì
Wei Tuo biedt de vijzel aan: derde positie

4                    摘星换斗势- zhāi xīng huàn dǒu shì
Links en rechts een ster plukken

5                    倒拽九牛尾- dǎo zhuài jiǔ niú wěi shì
Negen koeien aan de staart trekken

6                    出爪亮翅- chū zhǎo liàng chì shì
Klauwen en vleugels tonen

7                    九鬼拔马刀势 - jiǔ guǐ bá mǎ dāo shì
Negen geesten trekken hun zwaard

8                    盘落地势- sān pán luò dì shì
Drie borden vallen op de grond

9                    龙探爪势- qīng lóng tàn zhǎo shì
De groene draak toont zijn klauwen

10                卧虎扑食- wò hǔ pū shí shì
De tijger bespringt zijn prooi

11                打躬- dǎ gōng shì
Een diepe buiging maken

12                掉尾- diào wěi shì
Met de staart zwaaien

De buik als tweede brein

De ingewanden zijn het grootste afweerorgaan in het menselijk lichaam, het heeft 70% van de afweercellen van het menselijk lichaam, die allemaal verbonden zijn met het abdominale brein. (Chinese geneeskunde = de Wei Qi wordt gemaakt in de darmen). Meestal reageren de buikhersenen op de zelfde manier als de hersenen in een ziekmakend proces. Bij patiënten met Parkinson en Alzheimer zie je in zowel de hersenen als de buik afsterving van cellen. Wanneer de hersenen bezig zijn met onrust of angst dan reageert het spijsverteringsstelsel hierop met krampen en diarree.

Medicijnen die voorgeschreven worden voor psychische problemen beïnvloeden vaak de darmen. Dit zou je kunnen verklaren doordat de hersencellen en de buikcellen de zelfde bouwstenen hebben en daardoor op de zelfde chemische stofjes reageren. Geneesmiddelen tegen depressie kunnen bijvoorbeeld je spijsvertering ondersteboven gooien. De buikhersenen kunnen ziek worden en zelfs zieker dan de hersenen. Wanneer de buikhersenen ontregeld raken, raakt het hele spijsverteringssysteem in chaos. Bovendien kan niet goed functionerende buikhersenen je emotioneel uit balans brengen en zelfs een depressie veroorzaken

Onderzoekers geloven dat er meer zenuwbundels zijn die van de buik naar de hersenen gaan dan die van de hersenen naar de buik. Meer dan 90% van de zenuwverbindingen zijn van de buik naar de hersenen. 95% van de signaalstofjes (neurotransmitters) worden gemaakt door de buikhersenen en de hersenen van de onderbuik kunnen informatie opslaan en deze informatie naar de hersenen verzenden.

Uit onderzoeken is gebleken dat het abdominale brein een geheugen heeft en dat het biologisch materiaal hiervoor de zelfde is als van de hersenen. Als je een lange tijd een emotie hebt gehad bijvoorbeeld bang bent geweest dan laat dit sporen achter in de buikhersenen.

Als je droomt reageren de darmen op wat je meemaakt in je droom. Omgekeerd beïnvloedt de beweging van je darmen je dromen. Studies tonen aan dat de ritmische kneedbeweging van de darmen ontstaat bij rustige slapen en dat de bij een onrustige droom de darmen onrustig bewegen. De onrustige darmbewegingen hebben weer een onrustig effect op de dromen. Daarom klagen veel patiënten met functionele darmstoornissen altijd over een slechte nachtrust. Wanneer we te veel gegeten hebben of verkeerde dingen hebben gegeten slapen we ook vaak onrustig of hebben slechte dromen.

Het enterisch zenuwstelsel (ENS)
dit is het eigen zenuwstelsel van het spijsverteringsstelsel. Het is een onderdeel van het onwillekeurige (autonome) zenuwstelsel. Normaal gesproken communiceert het zenuwstelsel van je spijsvertering met het centrale zenuwstelsel via o.a. de nervus vagus. Als deze zenuw tijdens onderzoeken wordt doorgesneden zie je dat het zenuwstelsel van je spijsvertering ook zelfstandig blijft doorwerken alsof het een eigen brein heeft.

Het enterisch zenuwstelsel bevat zenuwcellen voor spierbewegingen en zenuwcellen om te voelen. Het bevat ook interneuronen. Dit zijn schakelcellen die zenuwen aan elkaar koppelen. Het ENS en het maakt gebruik van meer dan 30 neurotransmitters (signaalstofjes), waaronder acetylcholine, dopamine en serotonine. Deze en andere eigenschappen maken het voor het ENS mogelijk als een zelfstandig systeem te functioneren.

 

De geschilderde slang

"In de Jin-dynastie, leefde er een man genaamd Le Guang. Hij stond erom bekend dat hij veel durfde en een ongeremd maar toch ook vriendelijk karakter had. Op een dag nodigde Le Guang een goede vriend uit die hij een lange tijd niet meer had gezien.

Toen hij zijn vriend zag besefte Le Guang dat er de laatste keer iets moest zijn gebeurd met zijn vriend. Zijn vriend deed namelijk erg ongemakkelijk en onrustig. Wat is er aan de hand? Vroeg hij. De vriend antwoorde dat dit kwam door het laatste etentje wat Le Guang had georganiseerd. Op het moment dat je op mij proosten en we de glazen optilden merkte ik dat er een klein slangetje in mijn wijn lag en daarna voelde mij bijzonder ziek. Sindsdien lig ik veel in bed en doe ik niets meer.

Le Guang was hier erg verbaasd om. Hij keek om zich heen en zag toen een boog met een geschilderde slang aan de muur van zijn kamer hangen. Hierop verplaatste Le Guang de tafel naar zijn oorspronkelijke plaats en vroeg zijn vriend opnieuw om een drankje te nemen. Toen het glas was gevuld met wijn wees hij naar de schaduw van de boog in het glas en vroeg zijn vriend om hier eens goed naar te kijken. Zijn vriend merkte nerveus op: Nou, dat is wat ik de vorige keer ook zag. Het is dezelfde slang.

Le Guang lachte en nam de boog van de muur. Kun je de slang nu nog steeds zien?' Wat raar, riep zijn vriend verbaast. Ik zie de slang niet meer in mijn wijnglas. Omdat de vriend nu de werkelijkheid kon zien klapte de illusie als een zeepbel uit elkaar en herstelde meteen van zijn langdurige ziekte.

Back to top